Kürt Sorunu'nda 'Ortak Akıl'a Katkı
Zaman gazetesi, Kürt Sorunu'na çözüm önerilerini tartışmak için bir "Ortak Akıl" toplantısı düzenledi. Burada; Ali Bulaç, Mümtaz'er Türköne, Bejan Matur, Ümit Fırat, Sedat Laçiner ve Ali Nihat Özcan'ın yanısıra ben de söz aldım. Toplantının "Aydınlardan ‘Kürt meselesi'ne çözüm paketi" başlıklı birinci bölümünün notlarının tümünü buradan okuyabilirsiniz. Bana ait olan kısım ise aşağıdaki gibi:
1- Türkler, Kürtlerin trajedisini anlamaya çalışmalı.
Çok büyük bir travma yaşanmış bölgede. İsyanlar bastırılmış, işkenceler, boşaltılan köyler yani bir sürü olay var. Bunu çoğu insan bilmiyor. Birçok Türk, "Kürtlerin ne derdi var? Bunlara ne oluyor?" diyor. "Kürt diye bir şey yok, yabancılar tarafından satın alınmış birtakım adamlar ortaya çıktılar" diye düşüneni bile var. Toplumsal olarak ne yaşandı? Bu insanların tepkisi nereden geliyor, bunların konuşulması lazım. Türk tarafının da büyük bir trajedisi var, çocukları öldü, şehit ailelerinin durumu ortada. İki tarafın da birbirinin acısını anlayabilmesi bence çok önemli.
2- Devlet daha önce yapılan hatalardan ders çıkarmalı.
Başbakan ‘Güneydoğu'da devlet hatalar yaptı' dedi. Bence bunun arkasından gitmek, nerede, ne yaptık anlamak lazım. Bundan çekindiğiniz sürece bir tarafta yıkıntı olacak, diğer taraf da bunlar neden böyleler diye düşünecek. Bunun medya yoluyla, toplumsal diyalogla aşılması lazım.
3- Liberal demokrasi herkesin isteyeceği bir amaç olmalı.
Ümit Fırat Bey, ‘Ben bir Kürt'üm; ama demokratik bir ülke olduktan sonra Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olarak yaşamayı kabul ediyorum.' diyor. İstenecek olan da liberal özgürlükçü demokrasi. Çözüm herkese kültürel haklarını, din ve eğitim hakları sağlayacak bir demokrasidir.
4- Federasyon mümkün değil, gerilimi tırmandırır.
Federasyon bölünme demek, insanların bir taraftan diğer bölgelere göç etmesi gerilimi daha da tırmandıracak bir şey.
5- Kürt radikalleri makul bir çizgiye çekilmeli.
Kürt radikallerin makul çizgide kalarak varılan durumu kabul ettiklerini açık şekilde ortaya koymaları şart. Türk tarafının ise inkar politikasını terk etmesi gerekiyor.
6- 2 bin 3 bin yıllık tarih değil, Osmanlı tarihindeki birliktelik vurgulanmalı.
Milli duygularımızdan bahsederken, bu gücü 2 bin-3 bin yıl öncesinin Orta Asya'sında değil, hepimizin ortak geçmişi olan Osmanlı'da bulmamız lazım.
7- Türkiye, Irak'ın bütünlüğünü savunmalı; ama kötü senaryoya da hazır olmalı.
Türkiye'nin Kuzey Irak konusunda Kürtlerin korkulu rüyası olma stratejisini tamamen terk etmesi lazım. Biz Irak'ın bütünlüğünü savunuyoruz ama bölge için kötü senaryo yaşanacaksa, Türkiye'nin orada doğacak olan Kürt oluşumunun düşmanı olmak yerine dostu olması daha doğrudur.